სტაპელია (stapelia)
08.11.2019, 01:19

 სტაპელია არის დაბალი ჯიშის სუკულენტი მცენარე. ოჯახი მოიცავს 100-მდე სახეობას. ძირითადი გავრცელების არიალი არის აფრიკის კლდოვანი ადგილები. სტაპელიას მეორე ნაირად აფრიკის ვარსკვლავსაც უწოდებენ. სახელი სტაპელია დაერქვა ერთი ლეგენდის მიხედვით, რომელიც მოგვითხრობს: ერთ ღარიბ ოჯახზე, სადაც ულამაზესი გოგონა სტაპელია იზრდებოდა. მშობლები ცდილობდნენ კარგი მდიდარი სასიძო მოენახათ ქალიშვილისთვის. გოგონა მართლაც ულამაზესი გაიზარდა, იმ მხარეში არ დარჩა ახალგაზრდა, ვისაც არ მოსწონდა იგი, ხელის მთხოვნელები ბუზებივით ეხვეოდნენ, მაგრამ გოგონა ყველას უარით ისტუმრებდა. ერთი ცუდი თვისება ჰქონდა მას, ძალიან მწარე ენა ჰქონდა და ყველას დასცინოდა. ერთხელ იგი სოფლის დღესასწაულზე  მეზობელი სოფლის ჯადოქრის შვილმა ნახა, შეუყვარდა და მამას სთხოვა, მისთვის გოგონას ხელი ეთხოვა. ბიჭი საკმაოდ შეუხედავი იყო, მივიდნენ სასიძო და მამამისი გოგონას სახლში, მაგრამ როგორც კი სტაპელიამ ეს ბიჭი დაინახა, შესძახა: ფუჰ, სულ ასეთი მახინჯები უნდა მოდიოდნენ ჩემი ხელის stapeliaსათხოვნელად, რა ბუზებივით მესევიანო?მირჩევნია სიცოცხლის ბოლომდე ხელშეუხებელ ყვავილად დავრჩეო. განაწყენებულმა ჯადოქარმა აუსრულა გოგონას წამოძახილი და იგი საშინელ სუნიან, თუმცა ლამაზ ყვავილად აქცია.

სტაპელიას აქვს ხუთწახნაგოვანი ულამაზესი ყვავილი, ზომით 25 დიამეტრიანი, რომელსაც უსიამოვნო სუნი აქვს. ყვავილის შეფერილობა შეიძლება იყოს ერთი ფერის, შეიძლება დაწინწკლული ან ზოლები  დაჰკრავდეს. მცენარე იტოტება ძირიდანვე, სიმაღლით მაქსიმუმ 20-30 სანტიმეტრის იზრდება, ოთხკუთხა ტოტები სწორმდგომია ზემოთ ამართული. ტოტები შეფერილობით ღია მწვანეა, ხოლო თუ მზეზე მოათავსებთ მოიისფერო შეფერილობას მიიღებს. 

სტაპელიას მოვლა სახლის პირობებში:

სტაპელია საკმაოდ ადვილი მოსავლელი მცენარეა, არ ითხოვს დიდ ყურადღებას და ხშირ მორწყვას. უნდა მოირწყას მიწის ბოლომდე გამოშრობის შემდეგ, ზამთრის ცივ სეზონზე კი საერთოდ არ სჭირდება მორწყვა.

სტაპელიას უყვარს ნათელი მზიანი ადგილი, ოღონდ ზაფხულის მწველ მზეს უნდა მოარიდოთ. თუ სინათლე აკლია ღეროები უწვრილდება და ეწელება, თანაც სინათლის ნაკლებობისას არც იყვავილებს. კარგია ზაფხულში მისი გატანა აივანზე ან ტერასაზე. ზამთარში ეცადეთ გრილად გამოაზამთროთ დაახლოებით 10-15 გრადუს ტემპერატურაზე. 

 

სასუქი:

მცენარეს მარტიდან სექტემბრამდე სჭირდება სასუქის მიწოდება ორ კვირაში ერთხელ. მოსწონს კალიუმიანი სასუქი, ან უნდა მიაწოდოთ სუკულენტებისთვის და კაქტუსებისთვის განკუთვნილი სასუქები. 

 

როდის და როგორ გადავრგათ:

ახალგაზრდა მცენარეს ყოველწლიურად სჭირდება ახალ ქოთანში გადარგვა, მოზრდილს კი 2-3 წელიწადში ერთხელ. გადასარგავად კარგი პერიოდია გაზაფხული, ოღონდ ეს უნდა მოხდეს ძალიან ფრთხილად, რათა სუსტი ფესვები აქვს და არ დაუზიანდეს. ახალი ქოთანი უნდა იყოს დაბალი და განიერი, რადგან ზედაპირული ფესვები აქვს. ქოთნის მესამედზე უნდა ჩაიყაროს სადრენაჟე მასალა და შემდეგ გადაირგას მცენარე.

სასურველი გრუნტი უნდა შედგებოდეს: ორი წილი ტყის მიწა + ერთი წილი ქვიშა + ნახშირი. ახალგადარგული მცენარე 2-3 დღე არ ირწყვება. 

დაკავშირებული სურათი

როგორ მრავლდება სტაპელია:

სტაპელია ძირითადად მრავლდება კალმებით. მჭრელი დანით უნდა მოაჭრათ გვერდითა ტოტი და გადანაჭერ ადგილას მოეყაროს დაფხვნილი ნახშირი. კალმები რამოდენიმე საათი გააჩერეთ მშრალ ადგილას, რათა ზედმეტი წყლისგან გამოშრეს და შემდეგ ჩარგეთ ტორფნარევ ქვიშაში. როცა კარგად დაფესვიანდება უნდა გადაიტანოთ ქოთანში, მისთვის განკუტვნილ სუბსტრატში. 

 

დაავადებები ნაკლებად ემართება, ისიც იმ შემთხვევაში თუ ზედმეტად რწყავენ.

სინათლის ნაკლებობისას ღეროები უწვრილდება და არ იყვავილებს. 

 

კატეგორია: სინათლის მოყვარული მცენარეები | დაამატა: fisofiso35
ნანახია: 2890 | რამოტვირთვები: 0 | რეიტინგი: 4.8/5
სულ კომენტარები: 0
avatar